ภาวะ Heatstroke เป็นภาวะที่เกิดขึ้นในช่วงที่อากาศร้อน โดยเฉพาะในหน้าร้อน และจะยิ่งมีความเสี่ยงสูงเมื่อต้องอยู่ในสภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าวเป็นเวลานาน ยิ่งปัจจุบันที่อุณหภูมิในประเทศไทยที่สูงขึ้นกว่าทุก ๆ ปี และยิ่งช่วงเดือนเมษายนของทุก ๆ ปี เป็นช่วงที่ร้อนที่สุดของปี ประกอบกับการที่ฝนไม่ตกมาเป็นเวลานาน หรือที่เรียกว่า “สภาวะฝนทิ้งช่วง” หรือเอลนีโญ ดังนั้นในปี 2568 จะยิ่งเห็นได้ชัดมากขึ้นว่า โลกร้อนมากขึ้นขนาดไหน แล้วสำหรับคนที่จำเป็นต้องอยู่กลางแจ้งในช่วงกลางวันควรมีวิธีการรับมือจาก Heatstroke อย่างไรบ้าง
Heatstroke ใกล้ตัวและอันตรายแค่ไหน
เนื่องจากอากาศที่ร้อนมากยิ่งขึ้น กลุ่มวัยที่เสี่ยงต่อการเป็น Heatstroke จึงไม่ได้จำกัดแค่ผู้สูงอายุอย่างเดียว ปัจจุบันพบได้ในหลากหลายช่วงอายุ ตั้งแต่วัยนักเรียน วัยทำงาน และสูงวัย ยิ่งสำหรับผู้ที่ต้องทำงานกลางแจ้งช่วงเวลากลางวัน หรือออกกำลังกายกลางแจ้งยิ่งต้องระวังเป็นพิเศษ ซึ่งสามารถป้องกันอาการ Heatstroke ได้ดังนี้
- รู้สัญญาณเบื้องต้นของการเกิด Heatstroke
อาการเบื้องต้นที่อาจจะเป็นสัญญาณของอาการ ได้แก่ ปวดศีรษะ หน้ามืด เมื่อยล้า อ่อนเพลีย และอาจหมดสติ หรือหากรุนแรงมาก ๆ อาจทำให้เกิดการเสียชีวิตได้ หากใครสังเกตเห็นว่าบุคคลรอบข้างเริ่มมีอาการดังกล่าว หรือมีสภาวะเสี่ยง ควรรีบให้ความช่วยเหลือ หรือแนะนำวิธีป้องกันตัวเองให้บุคคลเหล่านั้นทราบ
- วิธีการป้องกันตนเองไม่ให้เกิด Heatstroke
อันดับแรก เราควรหลีกเลี่ยงการอยู่ในพื้นที่ร้อนจัดเป็นเวลานาน แต่บางท่านก็เลี่ยงไม่ได้ ก็จำเป็นต้องมีอุปกรณ์เสริม เช่น พกร่มกันแดด แว่นกันแดด หมวก พกน้ำดื่ม และต้องดื่มน้ำให้เพียงพอ อาจจะเป็นเครื่องดื่มเย็น เครื่องดื่มเกลือแร่ที่มีรสหวาน เพื่อชดเชยเหงื่อ ใส่เสื้อผ้าที่โปร่ง เบาสบาย ถ่ายเทอากาศได้สะดวก หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ในขณะที่อากาศร้อนจัด และเครื่องดื่มกลุ่มที่มีคาเฟอีนเป็นส่วนผสม และควรหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายกลางแจ้งเมื่ออากาศร้อนจัด
เมื่อเกิด Heatstroke ต้องรับมืออย่างไร
แน่นอนว่าการรับมือเมื่อเกิด Heatstroke เป็นสิ่งสำคัญทั้งกับตัวเราเองและคนรอบข้าง แม้ว่าเราจะป้องกันเป็นอย่างดีแล้วก็ตาม การเรียนรู้วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น จึงเป็นสิ่งจำเป็นเช่นเดียวกัน ได้แก่
- การทำให้ร่างกายลดอุณหภูมิลดลง เช่น การชุบน้ำ เช็ดตัวบริเวณ ใบหน้า ลำคอ หลัง ข้อพับ เพื่อดูดซับความร้อนออกจากร่างกายให้ได้มากที่สุด
- รีบนำตัวผู้ป่วยเข้าไปอยู่ในที่ร่ม ถอดหรือคลายเสื้อผ้าและจับให้ผู้ป่วยนอนหงาย หากผู้ป่วยยังมีสติให้ค่อย ๆ ดื่มน้ำ อาจจะเป็นน้ำเกลือแร่ น้ำเปล่าก็ได้ หากผู้ป่วยหมดสติให้รีบนำตัวส่งโรงพยาบาลทันที
การเตรียมตัวให้พร้อมเผชิญกับสภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าว เพื่อป้องกันการเกิด Heatstroke เป็นสิ่งสำคัญ การดื่มน้ำให้เพียงพอเป็นสิ่งที่ง่ายที่สุด ซึ่งทุกคนสามารถทำได้ทันที และสำคัญไม่แพ้ปัจจัยอื่น และอีกหนึ่งสิ่งที่คนมองข้ามไปคือการพักผ่อนให้เพียงพอและมีคุณภาพ เพื่อให้ร่างกายของเราพร้อมที่จะเผชิญกับมลภาวะนอกบ้าน อย่างเช่น อากาศร้อนที่เป็นสาเหตุสำคัญในการเกิด Heatstroke